Odpowiedź na interpelację 6-ściu posłów Lewicy

Szanowna Pani Ministro,

e-dziennik stał się podstawowym narzędziem komunikacji pomiędzy nauczycielami a rodzicami. Państwo nie zapewnia jednak szkołom dostępu do tego podstawowego narzędzia. Publiczne placówki korzystają z ofert podmiotów prywatnych, działających dla zysku. Po tym, jak szkoła zdecyduje się na współpracę z dostawcą oprogramowania, rodzice są w praktyce zmuszeni do korzystania z oferty konkretnej firmy. Platformy stają się dysponentami danych o postępach uczniów w nauce, a także kontrolują główny kanał komunikacyjny pomiędzy nauczycielami a rodzicami. Takie uzależnienie daje producentom oprogramowania zupełnie nieuzasadnioną przewagę.

Jaskrawym przykładem, do czego prowadzi taka przewaga, było wprowadzenie przez firmę Vulcan, jednego z głównych dostawców takiego oprogramowania, opłat dla rodziców za wysyłanie i odbieranie wiadomości w aplikacji mobilnej. To nieodosobniony przypadek. Podobne rozwiązania przyjęli już wcześniej inni dostawcy e-dzienników, którzy od lat każą rodzicom płacić za podstawowe funkcje aplikacji mobilnej, takie jak korespondencja z nauczycielami, usprawiedliwianie nieobecności czy otrzymywanie powiadomień. Firmy zwalczają też wolne oprogramowanie, umożliwiające niezależny dostęp do danych przechowywanych na platformach. Wymaga podkreślenia, że mowa tu o danych wytwarzanych przez szkoły, czyli podmioty publiczne, utrzymywane przez podatnika.

Jeśli państwo nakłada obowiązki dotyczące komunikacji z uczniami i rodzicami, to powinno także zapewniać szkołom adekwatne narzędzia. Państwo ma kompetencje i zasoby, żeby dostarczyć takie oprogramowanie. Oczywistym przykładem są tu aplikacje rozwijane przez Centralny Ośrodek Informatyki, podległy Ministerstwu Cyfryzacji, z aplikacją mobilną mObywatel na czele. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, żeby zapewnić rodzicom publiczną, w pełni bezpłatną platformę komunikacji ze szkołą.

W związku z powyższym, na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 907), prosimy o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Czy ministerstwo prowadzi prace nad stworzeniem w pełni bezpłatnej platformy do komunikacji rodziców ze szkołą, obejmującej bezpłatną aplikację mobilną? Jeśli takie prace nie są prowadzone, to czy są planowane?
2. Czy ministerstwo prowadzi statystykę obsługi szkół przez konkretnych dostawców e-dzienników? Jeśli tak, prosimy o udostępnienie takiego zestawienia, z uwzględnieniem odpowiedzi na pytanie, jaki jest udział największych podmiotów w rynku e-dzienników.
3. Czy ministerstwo rozważa nałożenie na platformy obowiązku zapewnienia dostępu do gromadzonych przez nie danych w formie API?
4. Czy w ocenie ministerstwa pobieranie przez e-dzienniki opłat za podstawowe funkcje aplikacji mobilnej nie jest sprzeczne z zasadami określonymi przez rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji?

Warszawa, 04-10-2024

Szanowny Panie Marszałku,

składam na Pana ręce odpowiedź na interpelację grupy Posłów na Sejm RP: p. Adriana Zandberga, p. Doroty Olko, p. Macieja Koniecznego, p. Marty Stożek, p. Marceliny Zawiszy, p. Joanny Wichy, w sprawie opłat za korzystanie z e-dzienników.

Szanowne Panie Posłanki i Szanowni Panowie Posłowie,

odpowiadając na pytania zawarte w interpelacji nr 4595 z dnia 13 września br., dotyczące opłat za korzystanie z e-dzienników, proszę przyjąć poniższe wyjaśnienia.

Ad 1. Czy Ministerstwo prowadzi prace nad stworzeniem w pełni bezpłatnej platformy do komunikacji rodziców ze szkołą, obejmującej bezpłatną aplikację mobilną? Jeśli takie prace nie są prowadzone, to czy są planowane?

Obecnie takie prace nie są prowadzone. Minister Edukacji analizuje dostępne rozwiązania i ewentualne możliwości dalszego działania w tej kwestii. [liczymy na owocne analizy, p. Lubnauer ~ autor strony]

Ad 2. Czy Ministerstwo prowadzi statystykę obsługi szkół przez konkretnych dostawców e-dzienników? Jeśli tak, prosimy o udostępnienie takiego zestawienia, z uwzględnieniem odpowiedzi na pytanie, jaki jest udział największych podmiotów w rynku e-dzienników.

Minister Edukacji nie prowadzi takiej statystyki. Dane gromadzone w systemie informacji oświatowej obejmują wyłącznie informację o korzystaniu przez szkołę z elektronicznego dziennika, bez wskazywania dostawcy tego rozwiązania.

Ad 3. Czy Ministerstwo rozważa nałożenie na platformy obowiązku zapewnienia dostępu do gromadzonych przez nie danych w formie API?

Obecnie nie jest rozważane takie rozwiązanie. Minister Edukacji analizuje dostępne rozwiązania i ewentualne możliwości dalszego działania w tej kwestii.

Ad 4. Czy w ocenie Ministerstwa pobieranie przez e-dzienniki opłat za podstawowe funkcje aplikacji mobilnej nie jest sprzeczne z zasadami określonymi przez rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji?

Zgodnie z § 21 ust. 3 pkt 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. z 2024 r. poz. 50), prowadzenie dziennika elektronicznego wymaga umożliwienia bezpłatnego wglądu rodzicom do dziennika elektronicznego, w zakresie dotyczącym ich dzieci.

O sposobie realizacji tego wymagania (czy jest to na przykład zapewniane przez dostęp za pośrednictwem przeglądarki internetowej, czy aplikacji mobilnej) decyduje organ prowadzący szkołę, ponieważ to on podejmuje decyzję o korzystaniu z dziennika elektronicznego w prowadzonych przez siebie szkołach i to ona zawiera w tej sprawie stosowną umowę z wybranym dostawcą takiego rozwiązania.

Z wyrazami szacunku

Z upoważnienia Ministra Edukacji
Katarzyna Lubnauer
Sekretarz Stanu